Prije 50 godina ubijen Džon Kenedi

Na današnji dan prije 50 godina u Dalasu, dok je u predsjedničkoj limuzini prolazio ulicom Brestova, ubijen je američki predsjednik Džon F. Kenedi.

Atentat na Kenedija izvršio je Li Harvi Osvald.

On je prema navodima zvanične istrage ispalio tri hica od kojih su dva pogodila Kenedija, u vrat i glavu, podsjeća B92.

Treći metak, odnosno prvi hitac pogodio je guvernera Teksasa Džona Konolija koji je takođe bio u predsedničkoj limuzini. Bio je to događaj koji je uznemirio i izmenio cijeli svijet. Mnogi i dalje sumnjaju u zvaničnu verziju.
22. novembar 1963. godine je dan koji je izmenio modernu istoriju kada je u sred Dalasa, u sred bijela dana ubijen 35. američki predsjednik Džon Ficdžerald Kenedi.

Na njega su u 12.30 po lokalnom vremenu iz puške ispaljena tri hica od kojih su ga dva pogodila, a nedugo zatim je umro i prije nego što je prebačen u bolnicu.

Nekoliko sati kasnije uhapšen je bivši marinac Li Harvi Osvald, ekscentrična ličnost optužena za atentat na Kenedija, koji je negirao krivicu tvrdeći da je nevin. To, međutim, nije mogao da dokaže jer je ubijen dva dana kasnije u policijskoj stanici i to pred TV kamerama. Ubio ga je Džek Rubi, vlasnik jednog noćnog kluba, povezan sa organizovanim kriminalom.

Zbog toga je Lindon Džonson, koji je nakon ubistva Kenedija postao predsjednik SAD 29. novembra formirao Vorenovu komisiju - tijelo koje je vodilo istragu o atentatu jer zbog ubistva jedinog optuženog Osvalda, suđenje nije bilo moguće.

Zaključak Vorenove komisije je bio da je Li Harvi Osvald djelovao sam i da je ubio predsjednika Kenedija iz nepoznatih motiva.

Međutim, pored zaključaka Vorenove komisije, mnogi Amerikanci i dalje vjeruju u mnogobrojne teorije zavjere u vezi sa Kenedijevim ubistvom, posebno stoga što je pet godina kasnije, u junu 1968. godine ubijen njegov mlađi brat Robert Bobi Kenedi, tokom kampanje za predsjedničku kandidaturu.

Teorije zavjere

Za razliku od Vorenove komisije, druga Vladina komisija koju je formirao Kongres i koja se takođe bavila atentatima, objelodanila je, četrnaest godina poslije ubistva Kenedija, da je on tog 22. novembra 1963. bio na meti još jednog napadača.

U ostalim verzijama objašnjenja atentata postoje, navodno, najmanje dva atentatora, pa su prema nekima, ubistvo izvršili agenti CIA (u tom smislu pominjan je čak i Lindon Džonson), zatim mafija - zbog toga što je Džonov brat Robert kao Državni tužilac pokrenuo istragu protiv mafijaških kumova. 
Među teorijama zavjere su i da je iza ubistva stajala kubanska politička emigracija, KGB, Fidel Kastro, direktor FBI Edvard Huver...

Svoj ne mali uticaj na razne teorije zavjere imali su i medijii, prije svih Holivud.

Za većinu Amerikanaca, prema anketama, Džon Kenedi je bio najpopularniji lider u drugoj polovini prošlog vijeka.

Kontroverzna porodica Kenedi

Džon Ficdžerald Kenedi bio je 35. predsjednik SAD-a. Na mjestu šefa države nalazio se nepune tri godine od 1960. do ubistva 22. novembra 1963. 
Rođen je u Bruklinu 29. maja 1917. godine, a diplomirao je na Univerzitetu Hardvard. Njegov otac bio je jedna od najuticijnijih ličnosti u državi Masačusets, izvjesno vrijeme ambasador SAD-a u Londonu i često navođen kao osnivač Kenedijevih kao jedne od najmoćnijih političkih dinastija.

Džon Kenedi je bio učesnik Drugog svjetskog rata a u jednoj akciji je kao marinac i ranjen. Za to je dobio najviša odlikovanja, među kojima i Crvenu značku za hrabrost. Posljedica ranjavanja je bila teža povreda kičme.

Otac Džozef je političku karijeru prvo bio namijenio za starijeg sina Džozefa Kenedija Juniora koji je, međutim, poginuo u Drugom svjetskom ratu.

Džon Kenedi je kao već afirmisani novinar izabran za predstavnika Demokratske stranke u Kongresu 1946. godine. Pet godina kasnije postao je senator iz Masačusetsa. Na taj period njegove karijere jako je uticalo prijateljstvo njegovog oca Džozefa sa snažnim republikanskim i antikomunističkim senatorom Džozefom Mekartijem.

Političku i društvenu moć Džonov otac posebno je stekao u vrijeme Velike ekonomske krize i prohibicije u SAD kada se između ostalog povezao i sa pojedinim mafijaškim krugovima, ali i sindikatima.

Najmlađi predsjednik SAD-a

Nakon neuspješnog pokušaja da 1956. godine osvoji kandidaturu za predsjednika, to uspijeva 1960. godine. Razumijući društvene i tehnološke promjene i uticaj medija, posebno televizije, 1960. godine pobijedio je, istina vrlo tijesno, republikanca Ričarda Niksona.

Tako je Džon Kenedi zamijenio Dvajta Ajzenhauera na mjestu predsjednika SAD-a, kao najmlađi predsjednik te države u istoriji i prvi predsjednik katoličke vjere. Predsjednik je postao u 38. godini.

Bio je izrazito popularan, tako je između ostalog predstavljan kao pacifista, borac protiv rasne diskriminacije, zatim naglašavana su ulaganja u ekspedicije u svemiru. Svojom harizmatičnošću i novim imidžom unio je novi duh u tadašnji birokratski Vašington. Bio je prilično praktičan u svojoj politici.

Naknadna istraživanja pokazala su da njegovo mirotvorstvo ima i drugu stranu medalje - podržavao je tajne nelegalne vojne operacije u inostranstvu.

Značajni događaji iz predsjedničkog mandata su invazija u Zalivu svinja ka Kubi 1961. godini i podizanje Berlinskog zida, koji je samo verbalno osudio, pokretanje svemirskog projekta Apolo u cilju da se pobijedi SSSR u trci za svemir, kubanska nukelarna kriza...

Džon Kenedi je bio avanurista ali i hedonista, povezivan iz raznih razloga sa poznatim ličnostima iz tog perioda od Frenka Sinatre do Merlin Monro, zbog čega su njegovu političku karijeru pratile i afere.

O njegovom neobuzdanom životu objavljeno je više knjiga i filmova, a osim veze sa Merlin Monro, čija je sudbina bila tragična, uočljiva je bila i afera sa Džudit Kembel Eksner, koja je bila povezana sa mafijaškim bosovima.

Zbog tih veza, boemskog i života plejboja, kao i tragičnog ubistva postao je neka vrsta pop ikone XX vijeka, čemu je doprinijela i industrija masovnih medija i masovne kulture stvorivši, prije svega u Americi, i mit o Kenediju.

Džon Kenedi je sa suprugom Žaklinom Džeki Buvije koju je oženio 1953. godine imao četvoro djece, ali su dvoje umrli kao djeca. Jedini živi nasljednik je njegova ćerka Kerolajn koja je prije nekoliko dana postala ambasadorka SAD-a u Japanu.

Ona je postavljena za ambasadora, nakon što je pomagala američkom predsjedniku Baraku Obami u kampanji za reizbor.

Karolajn Kenedi je jedino živo dijete Džona i Žakline Kenedi.

Njen brat, Džon Kenedi junior, poginuo je u avionskoj nesreći 1999. godine u Njujorku, najstarija sestra je mrtvorođena, a jedan brat umro je par dana poslije prevremenog rođenja, dok je Kenedi bio predsjednik SAD-a.