Da li je homoseksualnost stvar izbora?
Ako postavite ovo pitanje, možete da očekujete jedan od dva odgovora: Da. Ljudi biraju da budu gej. Prave nemoralnu odluku koju vlada treba da sankcioniše. Ili: Ne. Seksualna preferencija je biološki određena. Vlast treba da zaštiti gejeve od diskriminacije, jer je homoseksualnost nepromjenjiv dio njihovog identiteta.
Ovim odgovorima nešto je zajedničko: u oba se nauka prepliće s moralom. Međutim, šta ako ni jedan od njih nije tačan?
Šta uostalom nauka kaže o seksualnoj preferenciji?
GENI
Poznato je iz studija o blizancima koji su usvajani da je seksualna preferencija genetski određena. Gejevi češće nego strejt muškarci imaju biološku gej braću, a isti slučaj je sa lezbijkama.
Jedna studija objavljena 1993. u žurnalu “Science” pokazala je da porodice u kojima su rođena dva homoseksualna djeteta imaju određene genetske markere u regijama x hromozoma poznatim kao Xq28. Zbog toga su mnogi mediji objavili članke o mogućnosti postojanja “gej gena”, a pokrenute su i diskusije o etičnosti abortiranja “gej fetusa”.
Ipak, geni ne mogu u potpunosti kontrolisati ponašanje. Oni regulišu proizvodnju amino kiselina, koje kombinovanjem grade proteine. Okruženje, kao i genetika igra važnu ulogu u tome kako se razvija naše ponašanje.
Na primjer, alkoholizam uništava porodice, ne samo zato što neka osoba ima genetsku sklonost ka “čašici više”, nego i zato što djeca uče kako da se nose sa stresom tako što posmatraju roditelje i stariju braću i sestre u stresnim situacijama. Ako je u vašoj kulturi zabranjena konzumacija alkohola, biće teško da postanete alkoholičar, bez obzira na to kako vaše tijelo prerađuje alkohol.
Isto tako, vaše okruženje utiče na vaše stavove o homoseksualnosti. U nekim društvima, homoseksualnost je prihvaćena, dok je u drugim ignorisana, ali i terorisana. U pojedinim, pak, predstavlja krivično djelo za koje se može platiti smrću.
Muško homoseksualno ponašanje bilo je prihvaćeno u Atini, dok danas igra važnu ulogu u nekim kulurama Nove Gvineje. Vaspitanje uglavnom određuje šta se smatra poželjnim, a šta odvratnim.
MOZAK
Struktura mozga može uticati na seksualnu preferenciju. Studija objavljena 1991. u žurnalu “Science” pokazala je da se hipotalamus, žlijezda koja reguliše otpuštanje polnih hormona, razlikuje kod gejeva u odnosu na strejt muškarce.
Treći intersticijalni nukleus unutrašnjeg hipotalamusa (INAH3) bio je dva puta veći kod heteroseksualaca, nego kod homoseksualaca.
Studija je kritikovana zato što je koristila moždano tkivo tokom autopsija, a vjerovalo se da je većina subjekata u studiji umrla od side.
Kasnija istraživanja pokazala su da HIV status nema nikakav značajan uticaj na INAH3.
PET i MRI studije sprovedene 2008. pokazale su da su moždane hemisfere simetričnije kod homoseksualaca i heteroseksualnih žena, nego što je to slučaj sa mozgovima heteroseksualnih muškaraca i lezbijki.
Ove studije takođe otkrile su da je amigdala gejeva slična onoj kakva se susreće kod strejt žena. Inače, ona ima brojne receptore za polne hormone i zadužena je za procesuiranje emocija.
Gej žene i muškarci češće su ljevoruki ili osoba koje se podjednako dobro služe objema rukama, nego što je to slučaj sa strejt osobama.
Praćenjem razvoja pacova otkriveno je da izloženost polnim hormonima u materici tokom kritičnog perioda u razvoju mozga može odrediti buduću seksualnu orijentaciju.
Manipulisanjem nivoom hormona tokom tog perioda, naučnici su mogli uticati na homoseksualno ponašanje pacova kasnije u životu.
To znači da mozak utiče na seksualnu preferenciju još prije rođenja. To objašnjava zašto se gej ljudi oduvijek osjećaju tako.
Doduše, razvoj mozga ne prestaje rođenjem.
Najviše promjena događa se tokom djetinjstva kada učite nove stvari. Na primjer, djeca koja su išla u muzičku školu, imaju drugačije dijelove mozga zadužene za sluh i motoriku u odnosu na ostale.
Veoma je važno istaći da se dijelovi mozga zaduženi za seksualnu preferenciju ne mogu mijenjati. Izuzetak predstavlja mozak žena i to tokom menstruacije kada može doći do promjena u hipotalamusu koje utiču na sklonost ka istom polu.
B92
